Ο ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΤΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Α. ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΩΡΕΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΟΥ ΑΓΑΘΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Πιστεύουμε ότι η παιδεία αποτελεί καθολικό ανθρώπινο δικαίωμα και κοινωνικό αγαθό. Σύμφωνα με την αξιακή μας αυτή πεποίθηση η δημόσια, δωρεάν και ισότιμη εκπαίδευση σε όλες /όλους που ζουν στη χώρα είναι συνταγματική υποχρέωση της πολιτείας.
Απέναντι μας βρίσκεται η προσπάθεια του νεοφιλελευθερισμού για την ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης και της έρευνας σε όλο το φάσμα της και η μετατροπή της σε εμπόρευμα. Αγωνιζόμαστε λοιπόν για την κατάργηση κάθε ιδιωτικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας στη δημόσια παιδεία και σε όλες τις βαθμίδες.

· Άμεση αύξηση της χρηματοδότησης της παιδείας και της έρευνας από τον κρατικό προϋπολογισμό τουλάχιστον στο μέσο Ευρωπαϊκό όρο,( 5.25% και το 3 % αντίστοιχα του ΑΕΠ) με προοπτική την αύξηση αθροιστικά στο 8-9%.

· Ριζική αναβάθμιση των πανεπιστημίων. Τα Πανεπιστήμια πρέπει να παραμείνουν αυτοδιοικούμενοι δημόσιοι οργανισμοί, ΝΠΔΔ, με ακαδημαϊκή αυτοτέλεια και δημοκρατική συλλογική λειτουργία που θα χορηγούν πτυχία ισοδύναμα με επαγγελματικά δικαιώματα. Κατάργηση του νόμου πλαίσιο της κυβέρνησης, καθώς και αυτών για τα μεταπτυχιακά και τη έρευνα. Τα ΑΕΙ οφείλουν να αρνηθούν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο να πιστοποιηθούν κατά τα πρότυπα της Μπολόνιας, και της Λισσαβόνας, που υπαγόρευσαν οι αγοραίες επιλογές του ΠΟΕ και της Διεθνούς Τράπεζας και επιχειρεί να εφαρμόσει σε παγκόσμια κλίμακα ο ΟΟΣΑ.

· Κατάργηση σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και τα Ερευνητικά Κέντρα όλου του νομοθετικού πλέγματος ΠΑΣΟΚ & Ν.Δ. που ιδιωτικοποιεί και εμπορευματοποιεί το Δημόσιο Αγαθό της Παιδείας και Έρευνας

· Υπεράσπιση του Α 16 του Συντάγματος. Να αποσυρθεί ο νόμος για τα Κολέγια /Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών και να απορροφηθούν οι σπουδαστές τους από το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Να καταργηθεί νομοθετικά κάθε δυνατότητα εμπορικής συμφωνίας αγοράς και πώλησης Ξένων Πτυχίων (δικαιόχρησης ) Είναι ο μόνος τρόπος υπέρβασης της κοινοτικής 36/2005 και της απόφασης (23/10/08) του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου.

· Δημόσια Δωρεάν μεταλυκειακή επαγγελματική εκπαίδευση, με σταδιακή απορρόφηση κάθε είδους Ιδιωτικού ΙΕΚ, ΚΕΣ κ.λ.π. η οποία θα οδηγεί σε πτυχία με επαγγελματικά δικαιώματα.

· Η ιδιωτική εκπαίδευση και τα φαινόμενα παραπαιδείας αποτελούν παθογένεια του Εκπαιδευτικού Συστήματος, η οποία οφείλει να γίνει περιττή μέσα από την ουσιαστική αναβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου. Όλα τα πτυχία –γλώσσες, πληροφορική, μουσική- και όλη η μάθηση μέσα στο σχολείο και όχι παραπομπή της στο σπίτι.

· Ουσιαστική αναβάθμιση του Δημόσιου σχολείου, κατάργηση όλων των μορφών «απασχολήσιμων» εκπαιδευτικών σε όλες τις βαθμίδες και κάλυψη των κενών θέσεων με μόνιμους εκπαιδευτικούς. Αναβάθμιση των υλικοτεχνικών υποδομών με δημόσιες επενδύσεις. Τέλος στη διπλοβάρδια και τα σχολεία αποθήκες μαθητών.

· Ένταξη όλων των Ερευνητικών Κέντρων στο Υπουργείο Παιδείας σε λειτουργική σχέση με τα αντίστοιχα Τμήματα των ΑΕΙ . Καθορισμός των ερευνητικών προγραμμάτων τους με βάση τις ερευνητικές ανάγκες και προτεραιότητες μιας επιστήμης προσανατολισμένης όχι στις απαιτήσεις της κερδοφορίας του κεφαλαίου , αλλά των αναγκών της εργασίας.

Β. ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Θέλουμε εργασιακή εξασφάλιση, παιδαγωγική και ερευνητική ελευθερία και επιστημονική επάρκεια των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να ζουν με αξιοπρέπεια από το μισθό τους. Με τα μέτρα αυτά αποσκοπούμε άμεσα στην αναβάθμιση της ίδιας της παιδείας συνολικά, παρέχοντας, εκτός των άλλων, και τα κατάλληλα πρότυπα στους εκπαιδευόμενους.
Η επιδείνωση όλου του φάσματος των εργασιακών σχέσεων, το ασφαλιστικό, η μισθολογική υποβάθμιση και ιδιαίτερα η ελαστικοποίηση με την επέκταση του θεσμού της ωρομισθίας καθιστούν τους εκπαιδευτικούς και ερευνητές ένα φτηνό, εκμεταλλεύσιμο και ιδεολογικά υποταγμένο εργατικό δυναμικό. Αγωνιζόμαστε για την κατάργηση, λοιπόν, όλου του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου του νεοφιλελεύθερου δικομματισμού, που διαιωνίζει αυτό το απαράδεκτο σημερινό καθεστώς!

· Οικονομική αναβάθμιση των εκπαιδευτικών τουλάχιστον στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Κατάργηση του θεσμού της ωρομισθίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και της έρευνας. Άμεση μονιμοποίηση όλων των εκπαιδευτικών της ελαστικής εργασίας και της ανασφάλειας. Κάλυψη όλων των κενών με μόνιμους εκπαιδευτικούς λειτουργούς, με σταθερή εργασιακή σχέση πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης.

Μαζικοί διορισμοί για την κάλυψη των χιλιάδων κενών θέσεων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με αποκλειστικό προαπαιτούμενο το πτυχίο, που θα ισοδυναμεί με επαγγελματικό δικαίωμα. Κατάργηση του ν. 2525/97 του ΠΑΣΟΚ.
Δημοκρατία στο σχολείο με κύτταρο τους συλλόγους διδασκόντων, τα μαθητικά συμβούλια και τη σχολική κοινότητα. Θεσμοθέτηση μιας νέας διοικητικής δομής και στις τρεις εκπαιδευτικές βαθμίδες στη βάση της αιρετότητας και της ανακλητότητας, που θα διασφαλίζει την παιδαγωγική ευθύνη και ελευθερία του διδάσκοντα, αλλά και την ισότιμη συμμετοχή του διδασκόμενου. Κατάργηση όλου του θεσμικού πλαισίου και της διοικητικής δομής που ευνοεί την ημετεροκρατία, τα πελατειακά συστήματα και τη χειραγώγηση του εκπαιδευτικού. ( νόμοι 2986/02 του ΠΑΣΟΚ και 3374/05 της ΝΔ.) Αντίστοιχες διαδικασίες και για τους εργαζόμενους στα Ερευνητικά Κέντρα. Όχι στην αξιολόγηση - χειραγώγηση


Διαρκής επιμόρφωση, μετεκπαίδευση και αναβάθμιση των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων σύμφωνα με τις προτάσεις των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών και σε συνεργασία με τα ΑΕΙ.
Εργασιακή και οικονομική αναβάθμιση του διοικητικού προσωπικού και ενίσχυση του μηχανισμού και των υποστηρικτικών υπηρεσιών όλων των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με δαπάνη αποκλειστικά του δημόσιου προϋπολογισμού.

Γ. ΜΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΧΩΡΙΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥΣ

Θέλουμε και αγωνιζόμαστε για ένα δημοκρατικό εκπαιδευτικό σύστημα απαλλαγμένο από τα δεινά του αποκλεισμού και των κοινωνικών διακρίσεων, των ανισοτήτων και του ρατσισμού. Στοχεύουμε σε μια παιδεία που θα καταργεί τη διάκριση ανάμεσα σε χειρώνακτες και πνευματικά εργαζόμενους μέσα σ’ ένα ενιαίο εκπαιδευτικό οικοδόμημα. Οραματιζόμαστε μια παιδεία, που δε θα είναι δέσμια των απαιτήσεων της κερδοφορίας του κεφαλαίου, αλλά θα ικανοποιεί τις ανάγκες των εργαζομένων. Έτσι εννοούμε τη σύνδεση της εκπαίδευσης με την παραγωγή.
Απορρίπτουμε και αντιπαλεύουμε τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που μετατρέπουν τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα σε «απασχολήσιμους» εργαζόμενους χαμηλής ειδίκευσης, ευέλικτους και εκμεταλλεύσιμους με όρους που καθορίζει το κεφάλαιο.

· Νομοθετική καθιέρωση της υποχρεωτικής, δίχρονης προσχολικής και της ενιαίας, δωδεκάχρονης εκπαίδευσης. Ένας ενιαίος τύπος Λυκείου Θεωρίας και πράξης ως μοναδικός τύπος Λυκείου Δημόσια μεταλυκειακή επαγγελματική εκπαίδευση, που θα οδηγεί σε πτυχία ισοδύναμα με επαγγελματικά δικαιώματα. Κατάργηση του ν.3475/06

· Ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση των αποφοίτων του ενιαίου Λυκείου. Αποσύνδεση του Λυκείου από το σύστημα πρόσβασης και κατοχύρωση της αυτοτέλειας του και μέχρι τότε κατάργηση της Βάσης του 10

· Προάσπιση του Δικαιώματος κάθε ανθρώπου που ζει σ’ αυτή την χώρα, σ’ όλη του τη ζωή, να μπορεί να απολαμβάνει το Δημόσιο Αγαθό της Παιδείας Δωρεάν. Όχι στη νεοφιλελεύθερη εκδοχή της δια βίου εκπαίδευσης που ισοδυναμεί με δια βίου απασχολησιμότητα και βέβαια νέο νομοθετικό και θεσμικό πλαίσιο.
· Δημιουργία/στήριξη σχολείων για ενήλικες και εργαζόμενους, με προγράμματα προσαρμοσμένα στις αντικειμενικές βιοτικές τους συνθήκες (απογευματινά, νυχτερινά, κυριακάτικα, με επέκταση συνολικού χρόνου σπουδών),
· Ισότιμη ένταξη σ’ ένα ενιαίο σχολείο όλων των ατόμων με ειδικές ανάγκες ή και αναπηρίες με βάση το «όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι! ». Κατάργηση, κατά συνέπεια, του νομοθετικού πλαισίου των κυβερνήσεων της ΝΔ (ν. 3699/2008 ) και του ΠΑΣΟΚ, που θεσμοθετεί τον σύγχρονο καιάδα της ειδικής αγωγής, αποκλεισμένο από τον κόσμο της κυρίαρχης κανονικότητας.
· Ενίσχυση των εκπαιδευτικών λειτουργιών για τους μαθητές διαφορετικών πολιτισμικών, γλωσσικών καταγωγών μαθητές, με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες τους προσωπικά και συλλογικά, καθώς και δημιουργία προϋποθέσεων εκμάθησης και της δικής τους πολιτισμικής , εθνικής και γλωσσικής κληρονομιάς. Υποστηρίζουμε την ενιαία εκπαίδευση σε όλα τα εκπαιδευτικά επίπεδα.
· Θέλουμε ένα ανεξίθρησκο σχολείο, απαλλαγμένο από τη μισαλλοδοξία και τη δογματική μονομέρεια. Αγωνιζόμαστε για το διαχωρισμό της Εκκλησίας από την εκπαίδευση, με κατάργηση του θρησκευτικού όρκου των εκπαιδευτικών κατά την ανάληψη των καθηκόντων τους, της πρωινής σχολικής προσευχής και του εκκλησιασμού. Αντικατάσταση του μαθήματος των Θρησκευτικών από μία επιστημονική, κοινωνιολογική και πολιτισμική προσέγγιση του φαινόμενου της θρησκείας. Κατάργηση όλων των δημόσιων εκκλησιαστικών σχολείων και ένταξη των εκπαιδευτικών και μαθητών τους στο ενιαίο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα.

Δ. ΠΑΙΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Πάνω απ’ όλα η παιδεία πρέπει ν’ ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εκπαιδευόμενων. Θέλουμε μια εκπαίδευση που δεν θα μετατρέπει τους μαθητές σε παθητικούς αποδέκτες των «καταθέσεων» του δασκάλου , αλλά θα τους μεταμορφώνει σε ενεργούς και συνδημιουργούς στο ταξίδι της γνώσης. Αγωνιζόμαστε για μια παιδεία που θα μας καθιστά δρώντα υποκείμενα, ικανά να διαμορφώνουμε τον ρου της ιστορίας. Στο δικό μας κοινωνικό όραμα δεν υπάρχουν αφέντες και δούλοι. Μια τέτοια παιδεία μπορεί να ανθίσει μόνο σε μια σοσιαλιστική κοινωνία με ανθρώπινο πρόσωπο.
Η δική μας αντίληψη για την παιδεία αντιμάχεται τη σύγχρονη μυθολογία του νεοφιλελευθερισμού: αξιοκρατία, ανταγωνιστικότητα, κατανάλωση, αξιολόγηση, ατομική ελευθερία και ανέλιξη. Αντιμάχεται την εκπαίδευση της αμάθειας και της υποταγής!

Όχι στον καθορισμό των προγραμμάτων σπουδών από τις ανάγκες της αγοράς Αναμόρφωση τους σε όλες τις βαθμίδες, αποσκοπώντας σε μια παιδεία που να στηρίζεται στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και όχι της στείρας και ξεπερασμένης αποστήθισης, της δημιουργικότητας έναντι της παθητικής υποταγής, της ικανότητας αισθητικής απόλαυσης, της επιστημονικής γνώσης και της ολόπλευρης ανάπτυξης πολιτιστικής και κοινωνικής.

Όχι στον κατακερματισμό της γνώσης και την απαξίωση των σπουδών που αποσκοπεί σε εργαζόμενους με ελαστικές σχέσεις, χωρίς δικαιώματα. Θέλουμε ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση με πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα στο πτυχίο.

Κατάργηση του αντιπαιδαγωγικού - εξεταστικοκεντρικού συστήματος. Είμαστε αντίθετοι στην ανούσια εντατικοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και στην συνεπαγόμενη εξόντωση των μαθητών αλλά και των οικογενειών τους.

Κατάργηση των μαθητικών παρελάσεων και του μιλιταριστικού πνεύματος και βέβαια ούτε σκέψη για στράτευση στα 18!
Υπεράσπιση και διεύρυνση του ασύλου και των ακαδημαϊκών/συνδικαλιστικών ελευθεριών στα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Νέος κανονισμός μαθητικών κοινοτήτων, που θα κατοχυρώνει τον ουσιαστικό ρόλο των εκπαιδευόμενων ως ισότιμου συντελεστή της παιδευτικής διαδικασίας.
Ουσιαστική φοιτητική και μαθητική μέριμνα, όχι στη βάση της ελεημοσύνης, αλλά στην κατοχύρωση της ισότιμης πρόσβασης για όλες και όλους στο αναφαίρετο δημόσιο αγαθό της Παιδείας

ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Την Παρασκευή 30 Ιανουαρίου, θα συζητηθεί στην Βουλή η Επερώτηση, που έχει καταθέσει η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, από τις 9/10/08, προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με την αγροτική παραγωγή και το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούνται οι αγρότες.

Το πλήρες κείμενο της επερώτησης έχει ως εξής:

"Θέμα: Η αγροτική παραγωγή και οι αγρότες σε αδιέξοδα και μαρασμό εξ αιτίας της νέας ΚΑΠ και της έλλειψης εθνικού σχεδιασμού. Μέτρα στήριξης και ενίσχυσης του αγροτικού εισοδήματος."
Αποτελεί αναμφισβήτητο πλέον δεδομένο ότι η ελληνική γεωργία ακολουθεί με ιδιαίτερα γρήγορους ρυθμούς μια φθίνουσα πορεία ιδιαίτερα τα δύο τελευταία χρόνια.
Η αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή καταρρέει λόγω της μεγάλης και αδικαιολόγητης αύξησης στις τιμές των γεωργικών μέσων και εφοδίων καθώς και των ζωοτροφών. Επίσης, λόγω της μείωσης ή και καθήλωσης των αγροτικών προϊόντων.
Όλα τα βασικά οικονομικά μεγέθη, όπως οι επενδύσεις, οι ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της αγροτικής παραγωγής, το εμπορικό ισοζύγιο στα αγροτικά προϊόντα, καθώς και η απασχόληση, παρουσιάζουν ραγδαία μείωση. Το αγροτικό εισόδημα συμπιέζεται διαρκώς.
Η Ελλάδα κινδυνεύει άμεσα να γίνει μια χώρα που δεν θα παράγει. Συνεπώς, η στήριξη των αγροτών και της αγροτικής παραγωγής αποτελεί πρωταρχική ανάγκη. Η ελληνική γεωργία, όπως και η γεωργία κάθε άλλης χώρας, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σχεδιασμό και στήριξη.΄
Απαιτείται ένα εθνικό σχέδιο αναζωογόνησης και ανάπτυξης της υπαίθρου με δύο βασικούς στόχους, την αύξηση του εισοδήματος των αγροτών και κτηνοτρόφων και την ολόπλευρη ανάπτυξη της υπαίθρου με μέτρα πολιτικής που θα βελτιώνουν τις συνθήκες και το επίπεδο ζωής.
Μείζον ερώτημα που τίθεται είναι αν αυτή η πολύ αρνητική εξέλιξη είναι φυσιολογική συνέπεια κοινωνικών και οικονομικών αλλαγών, αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών αλλαγών σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο, δυσμενών καιρικών συνθηκών ή απλά αποτελεί την αναπόφευκτη πορεία ενός αναγκαίου μετασχηματισμού και εκσυγχρονισμού της ελληνικής οικονομίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει ότι αυτή η εξέλιξη είναι αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων επιλογών της νέας ΚΑΠ αλλά και των κυβερνητικών επιλογών.
Γνωρίζουμε πλέον και στην πράξη ότι η ΚΑΠ, μετά την εφαρμογή της πλήρους αποσύνδεσης των ενισχύσεων από την παραγωγή, επιτάχυνε τα φαινόμενα εγκατάλειψης σε ορισμένες καλλιέργειες, (καπνός, τεύτλα) η οποία συνδυάστηκε με την αδυναμία της Κυβέρνησης της ΝΔ να διαμορφώσει μια εθνική αγροτική πολιτική που να την εξειδικεύει με μέτρα ενίσχυσης και ενθάρρυνσης της αγροτικής παραγωγής. Μια πολιτική που να προωθεί νέες καλλιέργειες και ποικιλίες, ν’ αντιμετωπίζει συστηματικά και έγκαιρα τις μεταβολές στο κόστος παραγωγής, να καλύπτει πλήρως τις ανάγκες στον αγροτικό τομέα μέσω των κοινοτικών πλαισίων ιδιαίτερα σε έργα υποδομής των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, εκσυγχρονισμό αρδευτικών δικτύων, ενίσχυση νέων αγροτών, συνεχή ενημέρωση κι επιμόρφωση.
Προβλέπουμε ότι τα προβλήματα στην ελληνική γεωργία θα επιδεινωθούν και λόγω των νέων προτάσεων της Κομισιόν στο λεγόμενο «Έλεγχο Υγείας της ΚΑΠ». Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αντίθετος με τις προτάσεις της που θίγουν τους μικρούς και μεσαίους αγρότες, καθώς και στη μεταφορά χρημάτων από τον πρώτο στο δεύτερο πυλώνα, υποστηρίζοντας τη θέση ότι τα χρήματα πρέπει να μείνουν στον πρώτο πυλώνα` για την ενίσχυση και στήριξη των αγροτών και της αγροτικής παραγωγής.
Η Κυβέρνηση προχώρησε πριν από δύο χρόνια στην ανάθεση κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού στην κατάρτιση 13 Περιφερειακών Μελετών, προκειμένου να εκτιμηθούν ανά Νομό οι επιπτώσεις της ΚΑΠ, αλλά και οι δυνατότητες αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών, βελτίωσης της ζωικής παραγωγής, διάθεσης των τοπικών αγροτικών προϊόντων.
Η τύχη των μελετών αυτών δεν είναι γνωστή, αν δηλαδή ολοκληρώθηκαν και ποιο είναι το περιεχόμενο και οι προτάσεις τους. Το βέβαιο είναι ότι η καθυστέρηση στην κατάρτισή τους σε συνδυασμό με τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην ελληνική γεωργία και την ύπαιθρο τις απαξιώνουν και επιβεβαιώνουν την κυβερνητική ανικανότητα στον αναγκαίο σχεδιασμό και στην προώθηση λύσεων στα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική γεωργία.
Πέραν τούτου, η έλλειψη προγραμματισμού από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και η απαξίωση του ΕΘΙΑΓΕ, ιδιαίτερα στον τομέα της εισαγωγής σύγχρονων μεθόδων καλλιέργειας, νέων ποικιλιών και φυλών ζώων, νέων εναλλακτικών καλλιεργειών ανάλογα με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες, υπήρξε καθοριστικής σημασίας για την πορεία της γεωργίας και κτηνοτροφίας.
Το ΕΘΙΑΓΕ ουδέποτε προσανατολίστηκε στην αγροτική έρευνα και στις σύγχρονες ανάγκες των αγροτών, προκειμένου ν’ αντιμετωπίσουν έγκαιρα και αποτελεσματικά τις αλλαγές που επιτελούνται στην αγορά, στις νέες καταναλωτικές συνήθεις, στις δυνατότητες περιορισμού του κόστους παραγωγής, στην εφαρμογή νέων καλλιεργητικών μεθόδων.
Η μόνη μέριμνα του Υπουργείου για το ΕΘΙΑΓΕ μέχρι τώρα περιορίζεται στις συνεχείς διοικητικές και οργανωτικές αλλαγές και στη διαχείριση των περιουσιακών του στοιχείων.
Ερευνητικές εργασίες και προτάσεις του ΕΘΙΑΓΕ μπαίνουν στο συρτάρι του Υπουργείου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εκπόνηση μελέτης για την «Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών του Πηλίου με έμφαση στη μηλοκαλλιέργεια», από το Ινστιτούτο Προστασίας Φυτών Βόλου και Εργαστήριο Δενδροκομίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με τη δημιουργία παράλληλα μιας διαχειριστικής επιστημονικής αρχής από εξειδικευμένους γεωπόνους, οι οποίοι καθ’ όλη τη διάρκεια του πενταετούς προγράμματος θα επιβλέπουν και θα καθοδηγούν τους αγρότες.
Δεύτερο παράδειγμα η Πρόταση των ίδιων των αγροτικών φορέων στο Ν. Χανίων για την αναδιάρθρωση 8.000 στρ. εσπεριδοειδών. Την πρόταση αυτή αναμένει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων από τη Νομαρχία, αφού το ίδιο δεν είναι σε θέση να μελετήσει και να προωθήσει τις αναγκαίες για την περιοχή διαρθρωτικές αλλαγές.
Έλλειμμα σχεδιασμού διαπιστώνουμε και στο θέμα της βιοποικιλότητας σε φυτική και ζωική παραγωγή.
Είναι γνωστό ότι στην Ευρώπη και γενικότερα στις προηγμένες κτηνοτροφικά χώρες, οι φυλές των αγροτικών ζώων είναι καταγραμμένες και τα γενεαλογικά βιβλία εμπλουτίζονται με φυλές ήδη ενσωματωμένες στις τοπικές συνθήκες.
Στη χώρα μας δεν υπάρχει μέριμνα για την προστασία των ντόπιων φυλών. Σύμφωνα με επιστήμονες η ανεξέλεγκτη διασταύρωση έχει προκαλέσει τη μείωση των πληθυσμών μέχρι και την εξαφάνιση ορισμένων φυλών, με αποτέλεσμα οι διασταυρούμενοι τύποι που δημιουργήθηκαν ν’ αποτελούν το 90% του πληθυσμού των προβάτων της χώρας. Χρειάζεται λοιπόν η επαναφορά των εγχώριων φυλών παραγωγικών ζώων με πλήρες σχέδιο ενίσχυσης και στήριξής τους
Είναι προφανές ότι για να εφαρμοστεί ένας στοιχειώδης προγραμματισμός με συγκεκριμένα μέτρα στην παραγωγική διαδικασία, ιδιαίτερα του πρωτογενή τομέα της γεωργίας και κτηνοτροφίας, το Υπουργείο οφείλει να ανασυγκροτηθεί, να διαμορφώσει τους μηχανισμούς στήριξης και ενίσχυσης των παραγωγών με καθορισμένες αρμοδιότητες των κεντρικών υπηρεσιών, των Γραφείων Γεωργικής Ανάπτυξης (ΓΓΑ) των Νομαρχιών και των Τοπικών Κέντρων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΤΟΚΑΑ).
Ακόμη και τα «παραδοσιακά» προγράμματα στήριξης των αγροτών και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων τίθενται σήμερα σε αμφισβήτηση. Το ΕΣΠΑ για τον αγροτικό τομέα, «Πρόγραμμα Αλέξανδρος Μπαλτατζής» παραμένει άγνωστο ως προς τις κατευθύνσεις, τις επιλογές και τα προβλεπόμενα κονδύλια. Μέχρι τώρα δεν έχουν γίνει προκηρύξεις για Σχέδια Βελτίωσης, νέους αγρότες, πρόωρες συντάξεις κλπ, που σημαίνει ότι δεν είναι γνωστό το ύψος του ποσού που θα διατεθεί για τους παραπάνω σκοπούς. Τα προβλεπόμενα 430 εκατ. ευρώ των Σχεδίων Βελτίωσης δεν πρόκειται ούτε στο ελάχιστο να ικανοποιήσει τις ανάγκες μέχρι το 2013, αφού σχεδόν το μισό του ποσού αυτού θα καταβληθεί για πληρωμές του έτους 2007.
Η βιολογική γεωργία παρά τις υποσχέσεις της Κυβέρνησης παρουσιάζει σοβαρές αδυναμίες και καθυστερήσεις. Το μέγεθος των βιολογικών καλλιεργημένων εκτάσεων αυξάνεται στη χώρα μας με αξιόλογους ρυθμούς (3% περίπου της συνολικής καλλιεργημένης γης). Είναι αλήθεια επίσης ότι ο ένας στους δύο βιοκαλλιεργητές εγκαταλείπει στην πορεία τη βιοκαλλιέργεια και ότι το 65% της αγοράς στη χώρα μας καλύπτεται από εισαγόμενα βιολογικά προϊόντα.
Είναι βέβαιο ότι το Υπουργείο δεν έχει βγάλει τα συμπεράσματά του γι’ αυτή την αρνητική εικόνα. Η ενημέρωση και εκπαίδευση των παραγωγών παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και καλούνται οι παραγωγοί ν’ αντιμετωπίσουν ένα σύστημα πιστοποίησης των βιολογικών προϊόντων που χαρακτηρίζεται ως σύνθετο, γραφειοκρατικό και υψηλού κόστους.
Η «πρωτοτυπία» υπάρχει κυρίως στη βιολογική κτηνοτροφία, όπου ενώ ένας μεγάλος αριθμός κτηνοτρόφων έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα, δεν ανευρίσκεται βιολογικό κρέας στην αγορά, όπου υπάρχει αυξημένη ζήτηση από τους καταναλωτές. Οι όροι υγιεινής των σφαγείων, της συσκευασίας κλπ υποχρεώνουν τους βιοκτηνοτρόφους να πωλούν το βιολογικό κρέας ως συμβατικό !
Μείζον ζήτημα για την ελληνική οικονομία πρέπει να θεωρηθεί το γεγονός ότι από το 1999 μέχρι σήμερα καταλογίστηκαν πρόστιμα στην Ελλάδα πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Δηλαδή είμαστε μακράν πρώτοι στην κατά κεφαλήν επιβάρυνση ανά φορολογούμενο. Ήλθαν πρόσφατα στην Ελλάδα ελεγκτές της Ε.Ε. προκειμένου να δουν, αν και τί προόδους έχει κάνει η χώρα στη λειτουργία του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ). Ήδη η Επιτροπή έχει ανακοινώσει ότι οι Έλληνες αγρότες κινδυνεύουν ν’ απολέσουν το 10% των επιδοτήσεών τους, εξαιτίας της ανικανότητας των ελληνικών αρχών να προχωρήσουν σ’ ένα αξιόπιστο σύστημα πληρωμών και ελέγχου. Ποσό που στην πραγματικότητα βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.
Σύμφωνα με την Κομισιόν οι αιτίες της απώλειας των κοινοτικών πόρων είναι πολύ συγκεκριμένες και διαχρονικές. Έχουν να κάνουν με καθυστερημένους και αναξιοποίητους ελέγχους, με απουσία ελαιοκομικού μητρώου καθώς και την μη σωστή λειτουργία του συστήματος καταγραφής ζώων
Οι υπαρκτές και σοβαρές ευθύνες και των προηγούμενων Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ δεν αποτελούν πλέον άλλοθι για την Κυβέρνηση της ΝΔ, που κλείνει τα 5 χρόνια διακυβέρνησης της χώρας. Η Κυβέρνηση της Ν.Δ. οφείλει επ’ αυτού ν’ απολογηθεί.
Ο τομέας της γεωργίας πλήγηκε ιδιαίτερα από τις περσινές πυρκαγιές.
Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν αποζημιώνει κατά 100% την καταστροφή από τις πυρκαγιές του φυτικού, του ζωικού και του παγίου κεφαλαίου, αλλά αντίθετα οδηγεί και με τη νέα ΚΥΑ τους παραγωγούς στην εγκατάλειψη των καμένων γεωργικών τους εκμεταλλεύσεων. Οι ζημιές αντιμετωπίζονται από την κυβέρνηση με τη λογική των συντελεστών μείωσης που ισχύουν για τα αίτια, τα οποία καλύπτονται ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ! Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί αναγκαίο να αποσυρθεί η νέα τροποποιημένη ΚΥΑ με τίτλο «Μέτρα υπέρ των παραγωγών που οι γεωργοκτηνοτροφικές τους εκμεταλλεύσεις ζημιώθηκαν από τις πυρκαγιές του 2007» και ζητάει να συνταχθεί νέα ΚΥΑ, η οποία θα αποζημιώνει όλους τους παραγωγούς κατά 100% τις ζημιές από τις πυρκαγιές.
Γι’ αυτό απαιτείται ισχυρή χρηματοδότηση μέσα από ένα ειδικό ΠΕΠ για τους 6 πυρόπληκτους νομούς, το οποίο θα είναι αθροιστικό στις σημερινές χρηματοδοτήσεις και όχι να βαφτιστούν «χρηματοδοτήσεις» που δίνονται ως ειδικό ΠΕΠ. Το ΠΕΠ αυτό πρέπει να χρηματοδοτηθεί από εθνικούς πόρους και αξιοποιώντας όλες τις πηγές χρηματοδότησης από την Ε.Ε. (Ειδικό Ταμείο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών (Ε.Τ.Α.Ε.Α.), Ταμείο Αλληλεγγύης της Ε.Ε., υπόλοιπα Γ΄ ΚΠΣ 2000-2006, από το οποίο θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν αντιπυρικά – αντιπλημμυρικά έργα καθώς και οι συμπληρωματικές γεωργικές αποζημιώσεις. Πρόσθετα κονδύλια θα εξασφαλιστούν από το ΕΣΠΑ 2007-2013 και το εθνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης «Αλέξανδρος Μπαλτατζής», καθώς και από συμπληρωματικούς εθνικούς πόρους).
Πέραν όμως του εθνικού σχεδιασμού η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της νέας ΚΑΠ αλλά και της ακρίβειας και του αυξημένου κόστους διαβίωσης στα οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά, απαιτείται ένα πακέτο μέτρων που θα περιλαμβάνει:
- Η επιδότηση για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες του επιτοκίου των δανείων τους κατά 50%.
- Η λήψη δραστικών μέτρων για την προστασία των δανειοληπτών αγροτών από καταχρηστικές χρεώσεις και επιβαρύνσεις εκ μέρους των τραπεζών. Επανεξέταση των προνομίων της ΑΤΕ που διατηρούνται και τα οποία λειτουργούν κατά της δίκαιης αντιμετώπισης των οφειλετών αγροτών.
- Η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης. Είναι ανάγκη να τροποποιηθεί η ΚΥΑ και ν΄ αυξηθεί κατά 50% το επιστρεφόμενο ποσό, ανταποκρινόμενο στις πραγματικές ανάγκες των αγροτών.
- Η έγκαιρη παροχή φτηνού πετρελαίου θέρμανσης στις περιοχές που το κόστος λόγω ψύχους είναι πολύ υψηλό.
- Η αύξηση των συντελεστών επιστροφής ν’ αυξηθούν στο 15% για όλα τα προϊόντα φυτικής και ζωικής παραγωγής.
- Η άμεση ενίσχυση των κτηνοτρόφων λόγω της ραγδαίας αύξησης των τιμών των ζωοτροφών να ενισχυθούν άμεσα οι κτηνοτρόφοι.
- Η καθιέρωση ως ελάχιστου ύψους σύνταξης ΟΓΑ τα 600 ευρώ το μήνα.
Κατόπιν όλων αυτών,
Επερωτάται ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
> Έχουν ολοκληρωθεί οι 13 Περιφερειακές Μελέτες; Ποια είναι τα στοιχεία που καταγράφουν ως υφιστάμενη κατάσταση στην ύπαιθρο; Ποιες ανάγκες αξιολογούν ως προτεραιότητα προς υλοποίηση; Ποια μέτρα θα ληφθούν για τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής και την ανάπτυξη της περιφέρειας;
> Υπάρχει σχεδιασμός βελτίωσης της λειτουργίας του ΕΘΙΑΓΕ, πέραν των προτάσεων για το οργανόγραμμα και τις διοικητικές μεταβολές; Προτίθεται να επανεξετάσει το ρόλο του ΕΘΙΑΓΕ με κύριο προσανατολισμό τη σύνδεση της έρευνας με την αγροτική παραγωγή, ώστε ν’ ανταποκριθεί άμεσα στις ανάγκες της ελληνικής γεωργίας και να βοηθήσει τους παραγωγούς στην αντιμετώπιση των νέων προβλημάτων που προκύπτουν είτε ως προσαρμογή στη νέα ΚΑΠ, είτε στις νέες συνθήκες και ανάγκες της αγοράς σε αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα;
> Θα προχωρήσει στην έρευνα και λεπτομερή καταγραφή ποικιλιών φυτών και ζώων και θα προωθήσει τις κατάλληλες εγχώριες προσαρμοσμένες καλύτερα στις ελληνικές συνθήκες, όπου αυτό απαιτείται, ώστε να διευρυνθεί η βιοποικιλότητα και η εξ αυτού παραγωγή περισσοτέρων τοπικών προϊόντων;
> Πώς θα οργανώσει τις υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ, ώστε να μην υπάρχει πολυδιάσπαση του ανθρώπινου δυναμικού, διαφορετικά κέντρα λήψης αποφάσεων και αλληλοκάλυψη αρμοδιοτήτων, με δεδομένο ότι είναι μεγάλες οι ανάγκες των αγροτών για συνεχή ενημέρωση και υποστήριξη καθ’ όλη την παραγωγική διαδικασία;
> Ποιες είναι οι ανάγκες του αγροτικού τομέα που θα καλυφθούν με κονδύλια του Προγράμματος Αλέξανδρος Μπαλτατζής»; Γιατί δεν έχουν προκηρυχθεί μέχρι τώρα τα Σχέδια Βελτίωσης, ποια ποσά θα καλύψουν τις πρόωρες συντάξεις και τους νέους αγρότες;
> Θα πάρει μέτρα για την απλοποίηση των όρων και των διαδικασιών, ώστε να μην εγκαταλείπεται η συνέχιση της βιοκαλλιέργειας ή να διευκολύνεται η ένταξη νέων αγροτών, ιδιαίτερα στον τομέα της παραγωγής βιολογικού κρέατος;
> Τώρα που τα πρόστιμα δεν επιβάλλονται λόγω κακής διαχείρισης της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ αλλά είναι ευθύνη της Κυβέρνησης της ΝΔ, προτίθεται ν’ ανταποκριθεί στους όρους πληρωμής των ενισχύσεων από την Ε.Ε., να βελτιώσει το σύστημα ελέγχων βάσει αξιόπιστων στοιχείων;
> Επειδή οι παραγωγοί των περιοχών που πλήγηκαν από τις περσινές πυρκαγιές δεν μπορούν να μένουν άλλο σε ημίμετρα και υποσχέσεις, θα συνταχθεί νέα ΚΥΑ η οποία θα προβλέπει συμπληρωματικά μέτρα για την αποζημίωσή τους κατά 100%, με βάση όλα τα συγκεκριμένα μέτρα που αναφέρουμε στην Επερώτησή μας, ώστε ν’ αντιμετωπίσουν άμεσα αλλά και μακροπρόθεσμα τη μείωση της παραγωγής και του εισοδήματός τους;
> Θα προχωρήσει άμεσα στη στήριξη γεωργών και κτηνοτρόφων μέσω στοχευμένων κοινωνικών μέτρων; Συγκεκριμένα,
- Θα επανεξετάσει το φορολογικό καθεστώς των αγροτών σε σχέση με την επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης και την αύξηση του συντελεστή επιστροφής φόρου για όλα τα προϊόντα φυτικής και ζωικής παραγωγής;
- Θα προχωρήσει στην επιδότηση του επιτοκίου των αγροτικών δανείων;
- Θα πάρει άμεσα μέτρα για την προστασία του αγρότη δανειολήπτη, μετά μάλιστα από τη σημερινή κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος;
- Θα ενισχύσει άμεσα τους κτηνοτρόφους με επιδότηση για την αγορά ζωοτροφών, βάσει και της πρόσφατης ρύθμισης στο νόμο για την κτηνοτροφία;
- Εξετάζει τη δυνατότητα ν’ αυξηθεί η σύνταξη του ΟΓΑ, ώστε να εξασφαλίσουν και οι συνταξιούχοι αγρότες αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης;»

ΒΕΡΟΛΙΝΟ, ΓΕΝΑΡΗΣ 2009: Μνήμες ιστορίας, αντίσταση και κρίση


της Νάντιας Βαλαβάνη


Βρέθηκα στο Βερολίνο το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Ιανουαρίου, παραδοσιακά αφιερωμένο σ’ εκδηλώσεις απότισης τιμής στη μνήμη της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ: Φέτος έκλεισαν 90 χρόνια [15 Ιανουαρίου 1919] από τη δολοφονία τους από αξιωματικούς των «Ελευθέρων σωμάτων» με τη συγκατάθεση του σοσιαλδημοκράτη Καγκελάριου Έμπερτ. Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες δεν αποθάρρυναν την μαζική συμμετοχή: Στην «σιωπηλή απόδοση τιμής» από νωρίς το πρωϊ της Κυριακής, 11/1, στο Μνημείο των Σοσιαλιστών στο νεκροταφείο Φρίντριχσφέλντε, ανταποκρίθηκαν 80.000 άνθρωποι στο κάλεσμα του Die Linke. Ανάμεσά τους, νεαρά ζευγάρια με τα παιδιά τους περίμεναν στο χιόνι τη σειρά τους ν’ αφήσουν ένα κόκκινο γαρύφαλλο στους τάφους της Ρόζας και του Καρλ, αλλά και άλλων από τους δεκάδες κομμουνιστές και σοσιαλιστές ηγέτες που είναι ενταφιασμένοι στους τοίχους γύρω απ’ το μνημείο. Προς το μεσημέρι έφτασαν οι νεαροί, στην πλειοψηφία τους, συμμέτοχοι της παραδοσιακής διαδήλωσης στη μνήμη της Λούξεμπουργκ και του Λίμπκνεχτ, με κεντρικό σύνθημα τον τερματισμό της επέμβασης στη Γάζα. Φέτος, που από μεριάς του Die Linke συμμετείχε η Κομμουνιστική Πλατφόρμα, οι διαδηλωτές έφταναν τις 12.000.


Στα γερμανικά στη λέξη για την απόδοση τιμής στη μνήμη περικλείεται και η λέξη «στοχασμός»: Το προηγούμενο και το τρέχον σαββατοκύριακο διοργανώθηκαν δυο συναντήσεις με τον τίτλο «Συνδιάσκεψη για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ». Μια πολιτική, στις 10 Ιανουαρίου, με άξονες θέματα διεθνισμού, δράσης στα 60στα γενέθλια του ΝΑΤΟ τον Απρίλιο, για τον τερματισμό της εισβολής στη Γάζα και για την πολιτική απέναντι στην Ε.Ε, οργανωμένη από την εφημερίδα Junge Welt ως ομπρέλα για ολόκληρη την πέραν του Die Linke αριστερά. Με συμμετοχή της «Κομμουνιστικής Πλατφόρμας» του και - στη συζήτηση για την Ευρώπη - του Προέδρου του, Λόταρ Μπίσκι. Μόλις ολοκληρώθηκε, επίσης, 3ήμερη θεωρητική συνδιάσκεψη για τη σύγχρονη νοηματοδότηση της σκέψης της Ρόζας, με συμμετοχή πρακτικά όλων όσοι ασχολούνται μαζί της στη Γερμανία: Οργανωμένη από το, συνδεμένο με το Die Linke, Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ.


Στο μάτι του κυκλώνα της οικονομικής κρίσης, το Βερολίνο και η Γερμανία ετοιμάζονται επιπλέον για ένα έτος συνεχών εκλογικών αναμετρήσεων και «στρογγυλών» επετείων, με προεξάρχουσες αυτές της έναρξης του Β΄ παγκόσμιου πόλεμου και του 1989. Στο Ιστορικό Μουσείο προϊδεάζει η νέα έκθεση για τους σταθμούς της ιστορίας του Γερμανικού Συντάγματος: 1849, 1919, 1949, 1989. Στα εκθέματα όλα είναι περίπου «ίσα» π.χ. σύντομη αναφορά στο Berufsverbot, με το οποίο διώχθηκαν απ’ τις δουλειές τους στην Ομοσπονδιακή Γερμανία χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι με την υπόνοια συμπάθειας στην «κομμουνιστική ιδεολογία», και έκθεση με πλακάτ των διαδηλωτών του ’89 στη Λειψία, μαζί και του πανό με τα λόγια της Ρόζας: «Ελευθερία είναι πάντα η ελευθερία αυτού που σκέφτεται διαφορετικά».


Η «Μεγάλη Συμμαχία» στην κυβέρνηση χάνει κομματικά μέλη: Μέσα στον τελευταίο χρόνο, 18.685 μέλη οι σοσιαλδημοκράτες και 8.858 οι χριστιανοδημοκράτες, που για πρώτη φορά βρέθηκαν να έχουν περισσότερους οργανωμένους απ’ το SPD. To Die Linke, αντίθετα, απέκτησε 7.000 καινούργια μέλη.


Δύο ώρες μετά τη διαδήλωση για τη Ρόζα και τον Καρλ με κεντρικό θέμα την αλληλεγγύη στο λαό της Γάζας, γινόταν για πρώτη φορά διαδήλωση, οργανωμένη από την Εβραϊκή Κοινότητα, με τίτλο «Σταματείστε την τρομοκρατία της Χαμάς» και κύριο σύνθημα «Ζήτω το Ισραήλ». Στη διαδήλωση, στην οποία σύμφωνα με τους οργανωτές της συμμετείχαν 3.000 άτομα και σύμφωνα με την αστυνομία 1.000, χαιρέτησαν υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες των χριστιανοδημοκρατών [«είμαστε πλήρως αλληλέγγυοι»], των σοσιαλδημοκρατών [τακτική ίσων αποστάσεων], των πράσινων [σφυρίχτηκε η ομιλήτρια τους, επειδή ζήτησε να κατεδαφιστεί το τείχος] και, με δική του πρωτοβουλία, ο Πάουλ Λέντερερ, μέλος του Προεδρείου του Die Linke και επικεφαλής στο Βερολίνο [«Σ’ αυτές τις δύσκολες ώρες πρέπει να καταπολεμηθεί ο αντισημιτισμός»]… Την Τετάρτη που μας πέρασε διοργανώθηκε μεγάλη φοιτητική κινητοποίηση στη Φρανκφούρτη με αίτημα-κλειδί την κατάργηση των διδάκτρων, ένα-τρίτο φοιτητική συμμετοχή στη σύγκλητο και κατά της σύνδεσης ακαδημαϊκής έρευνας και μεγάλων επιχειρήσεων: Όπως αυτό εκφράζεται σήμερα με την αναγόρευση του Προέδρου της Ντόιτσε Μπανκ [επιτυχής η δεύτερη προσπάθεια του] σε καθηγητή του Πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης και με τη δημιουργία «κλειστού» ινστιτούτου οικονομικών μελετών υπό την αιγίδα της μεγαλύτερης τράπεζας στο πλαίσιο του.


Στο επίκεντρο της συζήτησης για την οικονομική κρίση βρίσκεται η εξαγορά, – προσωρινή, όπως διακηρύσσεται - , αντί 10 δις ευρώ από το πακέτο ενίσχυσης των τραπεζών, ακόμα 25% των μετοχών του προβληματικού κολοσσού Κομέρτς Μπανκ (η οποία ολοκληρώνει την εξαγορά της προβληματικής Ντρέσντνερ Μπανκ, που εξαγόρασε τον, επίσης προβληματικό, ασφαλιστικό όμιλο της Αλιάντς). Έχοντας πλέον το 50% των μετοχών της Κομέρτς στην κατοχή του, το κράτος διατηρεί μόνο δικαιώματα μειοψηφίας. Επιπλέον, έχοντας καταβάλει από την αρχή συνολικά 18 δις ευρώ στην Κομέρτς, το σύνολο του (μισού) μετοχικού κεφάλαιου που κατέχει έχει χρηματιστηριακή αξία μόλις 4 δις… Σύμφωνα με οικονομικό αναλυτή Βερολινέζικης εφημερίδας: «Η εν μέρει κρατικοποίηση της Κομέρτς Μπανκ αποτελεί κάτι ανήκουστο, ένα σκάνδαλο. Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση οφείλει με τα λεφτά που έχει ήδη καταβάλλει να αγοράσει ολόκληρη την Κομέρτς και να τη διευθύνει. Μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλίσει ότι δε θα πάνε χαμένα τα λεφτά των φορολογούμενων.» Τα Προεδρεία των συνδικάτων της Κομέρτς ζητούν η Τράπεζα να μην προχωρήσει στην κατ’ αρχήν κατάργηση 7.000 από τις 65.000 θέσεις εργασίας, όπως έχει εξαγγείλει. Η κυβέρνηση απαντά με αύξηση της περιόδου καταβολής επιδόματος ανεργίας από 12 σε 18 μήνες…


Στους κόλπους του Μεγάλου Συνασπισμού αυτές τις μέρες τσακώνονται σχετικά με το δεύτερο κρατικό πακέτο χρηματοδότησης, αυτό των 100 δις ευρώ για τις επιχειρήσεις: Θα υπάρξουν και εδώ εν μέρει κρατικοποιήσεις; Οι χριστιανοδημοκράτες θεωρούν ότι κατ’ εξαίρεση θα μπορούσαν και θα έπρεπε να υπάρξουν, οι σοσιαλδημοκράτες αρνούνται κατηγορηματικά.


Την ίδια περίοδο, με την εφαρμογή της υποθήκης που άφησε ο Σρέντερ, των νόμων Χάρτς ΙV, επιταχύνεται η κατάρρευση του δικτύου κοινωνικής προστασίας των περισσότερο αδύναμων. Από την εφαρμογή τους από 1 Οκτωβρίου διαπιστώνεται ότι ο μεγάλος χαμένος είναι 500.000 παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών, καθώς μειώνονται όλα τα κρατικά επιδόματα γι΄ αυτά. Επιπλέον, από την εφαρμογή του μέτρου για περιορισμένη περίθαλψη των παιδιών που οι γονείς τους χρωστούν ασφάλιστρα στα Ταμεία, 50.000 παιδιά μπορούν πλέον να κάνουν χρήση νοσοκομείων και γιατρών μόνο για έκτακτα περιστατικά ή για οξείες ή επώδυνες ασθένειες [εξαιρούνται πλήρως τα δόντια]… Η γερουσιαστής του Βερολίνου, υπεύθυνη για τα Κοινωνικά Δικαστήρια, σοσιαλδημοκράτισσα Γκιζέλα φον ντερ Άουε, σηκώνει ψηλά τα χέρια(14.1.2009): Οι καταγγελίες ενάντια στην εφαρμογή της νομοθεσίας Χαρτς ΙV έφθασαν τις 33.000, αυξάνοντας τις εκκρεμείς υποθέσεις μέσα σ΄ ένα χρόνο κατά 60%. Της διόρισαν ήδη 10 δικαστές, αλλά για να τα βγάλει πέρα χρειάζεται άλλους 40. «Το κακό βρίσκεται στ’ ότι οι νομοθετικές προϋποθέσεις είναι τόσο μπερδεμένες, ώστε τα Κοινωνικά Δικαστήρια σε όλη τη Γερμανία έχουν κατακλυστεί από μια πλημμυρίδα καταγγελιών. Η Δικαιοσύνη δε μπορεί να δρα όμως ως επανορθωτικός μηχανισμός κακών νόμων.»


Στο αεροπλάνο της επιστροφής διαβάζω την εφημερίδα «Σκούπα του δρόμου», που πουλούν οι άστεγοι του Βερολίνου. Το πρώτο φύλλο του 2009 είναι αφιερωμένο «Στο μέλλον…» Ανάμεσα σε πληθώρα άρθρων για το μέλλον του περιβάλλοντος, των πολικών αρκούδων, της θερμοκρασίας, ξεχωρίζει ένα για «Το μέλλον της εργασίας». Σ΄ αυτό διαπιστώνεται μελαγχολικά ότι με τη νεοφιλελεύθερη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, ο ρόλος της εργασίας ως το βασικότερο μέσο κοινωνικοποίησης των ανθρώπων τελειώνει μαζί με το δραστικό περιορισμό της πλήρους απασχόλησης. Ο αρθρογράφος εκτιμά ότι δεν υπάρχει δυνατότητα ανακοπής αυτής της πορείας: Οι άνεργοι που δεν παίρνουν πια επίδομα ανεργίας, για να μπορούν να παίρνουν την (πολύ μικρότερη) «κοινωνική βοήθεια» πρέπει να έχουν αποδεχτεί μέσω γερμανικού ΟΑΕΔ μια οποιαδήποτε θέση μερικής απασχόλησης με εισόδημα τουλάχιστον 400 ευρώ το μήνα και, προαιρετικά, επιπλέον μια από τις λεγόμενες «δουλειές του 1 ευρώ» στον ιδιωτικό ή δημόσιο τομέα. Πρόκειται στην πραγματικότητα για «εθελοντική» εργασία, που υποτίθεται ότι τους εξασφαλίζει μόρια «απασχολησιμότητας», κανένας όμως δεν έχει βρει ακόμα δουλειά μέσα απ’ αυτό. Ενώ με την ταχύτατη ανάπτυξη του ο τομέας της «δουλειάς του 1 ευρώ» έφτασε σήμερα ν΄ απασχολεί, σε κανονικές θέσεις εργασίας, 350.000 (απελπισμένους) ανθρώπους.


Σε μια ταμπέλα στο δρόμο με τη λέξη «ΟΑΕΔ», κάποιος είχε γράψει από κάτω με σπρέι: Unsere Zukunft. Το μέλλον μας. Εμείς ας βάλουμε ένα ερωτηματικό.

Δημοσιεύθηκε στην ΑΥΓΗ της 18/1/09

ΕΥΡΩΒΟΥΛΗ: Κακοδιαχείριση των Αγροτικών Επιδοτήσεων

.
> Γεωργικές επιδοτήσεις: Η Ελλάδα έχει πληρώσει πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ πρόστιμο από το 1999 μέχρι σήμερα!
> Οι ελληνικές αρχές επικρίνονται για καθυστερημένους και αναξιόπιστους ελέγχους στη διαχείριση
> "Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία μείωσης κατά 10% των γεωργικών πληρωμών προς την Ελλάδα"
> Απάντηση της Επιτρόπου Μπόελ στον Δημήτρη Παπαδημούλη
> Δ. Παπαδημούλης: "Την ευθύνη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, την πληρώνουν οι Έλληνες φορολογούμενοι"


Υπερβαίνουν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ τα πρόστιμα που έχει πληρώσει η Ελλάδα, δηλαδή οι Έλληνες φορολογούμενοι, για κακοδιαχείριση των αγροτικών επιδοτήσεων από το 1999 μέχρι σήμερα. Επιπλέον, έχει ήδη δρομολογηθεί από την Κομισιόν η διαδικασία παρακράτησης του 10% των κοινοτικών πόρων που λαμβάνουν οι Έλληνες αγρότες για στρεμματικές ενισχύσεις και μέτρα αγροτικής ανάπτυξης.
Αυτά επισημαίνει η αρμόδια Επίτροπος Γεωργίας κ. Μπόελ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή Δημήτρη Παπαδημούλη, η οποία και δόθηκε στη δημοσιότητα στις 22 Σεπτεμβρίου 2008.
Ο Ευρωβουλευτής, με την ερώτησή του, ζητούσε να πληροφορηθεί το ύψος των δημοσιονομικών διορθώσεων που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα τα τελευταία έτη, τις αιτίες επιβολής τους, καθώς και την πρόοδο των ελληνικών αρχών για την ορθή λειτουργία του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ).
Στην απάντηση της η κ. Μπόελ αναφέρει ότι, όσον αφορά στο συνολικό ύψος των προστίμων που καταλογίστηκαν από το 1999 μέχρι σήμερα, "η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη, με συνολικό ποσό ύψους περίπου 1.104,73 εκατομμυρίων.". Από τους επίσημους πίνακες της Κομισιόν, που ακολουθούν, προκύπτει ότι η Ελλάδα βρίσκεται μαζί με την Ισπανία και την Ιταλία στην κορυφή του σχετικού πίνακα. Είναι όμως μακράν πρώτη στην κατά κεφαλήν επιβάρυνση ανά φορολογούμενο, λαμβανομένης υπόψη της μεγάλης πληθυσμιακής διαφοράς με τις δυο αυτές χώρες.
Η Δανή Επίτροπος επισημαίνει ακόμη τους παραγωγικούς τομείς που παρουσιάζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει ότι «Ο τομέας «στρεμματικές ενισχύσεις/αροτραίες καλλιέργειες» καταλαμβάνει την πρώτη σειρά με ποσό 412,85 εκατομμυρίων, με επόμενο τον τομέα «ελαιόλαδο, έλαια και λίπη» με ποσό 283,82 εκατομμυρίων. Οι πριμοδοτήσεις ζώων καταλαμβάνουν την τρίτη θέση με ποσό 193,59 εκατομμυρίων.»
Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι αιτίες της απώλειας των κοινοτικών πόρων είναι πολύ συγκεκριμένες και διαχρονικές. Έχουν να κάνουν με καθυστερημένους και αναξιόπιστους ελέγχους, με απουσία ελαιοκομικού μητρώου καθώς και την μη σωστή λειτουργία του συστήματος καταγραφής ζώων.
Εξαιρετικά απαισιόδοξη εμφανίζεται η αρμόδια Επίτροπος σε ό,τι αφορά το μέλλον των γεωργικών επιδοτήσεων στην Ελλάδα και υπενθυμίζει πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Ιουλίου 2008, σύμφωνα με την οποία, οι έλληνες αγρότες κινδυνεύουν να απολέσουν το 10% των επιδοτήσεων τους εξαιτίας της συνεχιζόμενης ανικανότητας των ελληνικών αρχών να προχωρήσουν σε ένα αξιόπιστο σύστημα πληρωμών και ελέγχου.
Πιο συγκεκριμένα, στη σχετική ανακοίνωση της Κομισιόν αναφέρεται ότι: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία μείωσης κατά 10% των πληρωμών προς την Ελλάδα σε σχέση με τα μέτρα γεωργικών στρεμματικών ενισχύσεων και τα μέτρα ενισχύσεων αγροτικής ανάπτυξης, λόγω των συνεχιζόμενων ελλείψεων στο εθνικό σύστημα ελέγχου. Οι ελλείψεις αφορούν κυρίως το υφιστάμενο ελληνικό σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (ΣΑΑ), το οποίο είναι αναποτελεσματικό λόγω παρωχημένων και ανακριβών δεδομένων. Οι ελληνικές αρχές δεσμεύτηκαν στο πλαίσιο ενός σχεδίου δράσης που καταρτίστηκε την άνοιξη του 2006 να δημιουργήσουν ένα νέο λειτουργικό ΣΑΑ έως το τέλος του 2008, με στόχο τη διόρθωση των ατελειών του υφιστάμενου ΣΑΑ. Πρόσφατος έλεγχος εκ μέρους της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας απέδειξε ότι αυτό το βασικό στοιχείο του ελληνικού σχεδίου δράσης δεν υλοποιείται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα.»
Αναφερόμενος στο ζήτημα ο Δημήτρης Παπαδημούλης δήλωσε:
"Με ευθύνη των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, οι Έλληνες φορολογούμενοι πληρώνουν από την τσέπη τους τα τεράστια πρόστιμα, τα μακράν υψηλότερα κατά κεφαλήν στην ΕΕ, που προκάλεσε η πρωτοφανής ανικανότητα και διαχειριστική ανεπάρκεια των κυβερνητικών αρμοδίων.
Η κυβέρνηση της ΝΔ οφείλει να απολογηθεί και να μην χρησιμοποιεί ως άλλοθι τις μεγάλες και υπαρκτές ευθύνες του ΠΑΣΟΚ. Γιατί με την συνεχιζόμενη αδράνειά της, τα οικονομικά και πολιτικά κυκλώματα που ροκανίζουν επιδοτήσεις που δεν δικαιούνται, ζουν και βασιλεύουν, σε βάρος τόσο των αγροτών όσο και όλων των φορολογούμενων."

[οι επίσημοι αναλυτικοί πίνακες της Κομισιόν]

ΡΕΚΒΙΕΜ ΓΙΑ ΤΟΝ XΑΡΟΛΝΤ ΠΙΝΤΕΡ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ

της Νάντιας Βαλαβάνη

«Το 1958 έγραφα: “Δεν υπάρχουν ξεκάθαρες διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στο πραγματικό και στο μη πραγματικό ούτε ανάμεσα στο αληθινό και στο ψευδές…” Πιστεύω ότι αυτοί οι ισχυρισμοί έχουν ακόμα νόημα στη διερεύνηση της πραγματικότητας μέσω της τέχνης. Κι έτσι ως συγγραφέας τους υποστηρίζω ακόμα. Αλλά ως πολίτης δε μπορώ να το κάνω. Ως πολίτης είμαι υποχρεωμένος να θέσω το ερώτημα: Τι είναι αληθινό; Τι είναι ψευδές; … Για να διατηρηθεί η εξουσία είναι ουσιαστικό να παραμένουν οι άνθρωποι σε κατάσταση άγνοιας, να ζουν αγνοώντας την αλήθεια, ακόμα και την αλήθεια της δικής τους ζωής. Έτσι αυτό που μας περιβάλλει είναι μια πελώρια ταπισερί ψεμάτων, απ’ την οποία τρεφόμαστε.»

Ο Χάρολντ Πίντερ μας είχε ουσιαστικά αποχαιρετίσει 3 χρόνια πριν βαριά άρρωστος, κληροδοτώντας μας το «διαμάντι» της διάλεξης του με τίτλο «Η τέχνη, τα ψέματα και η πολιτική». Η διάλεξη μεταδόθηκε βιντεοσκοπημένη κατά την τελετή απονομής του Νόμπελ Λογοτεχνίας: Μια συγκλονιστική εικόνα, με τον Πίντερ, που βγήκε από το νοσοκομείο μόνο για τη βιντεοσκόπηση και επέστρεψε κατευθείαν σ’ αυτό, να μιλά καθισμένος σε αναπηρικό καροτσάκι. Στην πατρίδα του το κείμενο της δημοσιεύτηκε σε μία εφημερίδα, την Γκάρντιαν, και μεταδόθηκε από ένα συνδρομητικό κανάλι. Το BBC και όλα τα υπόλοιπα μέσα την αγνόησαν επιδεικτικά. Όπως λέει ειρωνικά ο ίδιος ο Πίντερ σ’ αυτήν: «Δε συνέβη ποτέ… Δεν είχε καμιά σημασία. Ήταν χωρίς ενδιαφέρον.»
Γι΄ αυτό αισθάνομαι την ανάγκη ν΄ αποχαιρετίσω σήμερα το τρίτο μέλος στην τριάδα των σημαντικότερων δραματουργών του 20ου αιώνα – οι άλλοι δύο είναι ο Μπρεχτ και ο Μπέκετ – με αναφορά πριν απ’ όλα στη στάση του. Το έργο ενός τέτοιου δραματουργού, σεναριογράφου, ποιητή, ηθοποιού και σκηνοθέτη αποκτά εξάλλου μια δική του, αυτονομημένη ζωή. Το θέατρο που τον έκανε διάσημο είναι ενταγμένο στο συλλογικό ασυνείδητο της γενιάς μας, που το αγάπησε κατά την εφηβική μας ηλικία στη δικτατορία στο γενικό αμπαλάζ «θέατρο του παράλογου». Και σήμερα, που ανεβαίνει ξανά το ενδιαφέρον για το πολιτικό στην τέχνη, η ελάχιστα γνωστή στην Ελλάδα θεατρική δημιουργία του των δύο τελευταίων δεκαετιών, χαρακτηρισμένη ως πολιτικό θέατρο «πιντερικής» υφής, με το Ashes to Αshes στο επίκεντρο της, σίγουρα θα έχει περισσότερες ευκαιρίες να παρασταθεί και να συζητηθεί. Η Σουηδική Ακαδημία, εξάλλου, στην απόφαση της για την απονομή του Νόμπελ τη χαρακτήρισε με μεγάλη οξυδέρκεια: «Αποκαλύπτει τις αβύσσους κάτω απ’ την καθημερινή μικροκουβέντα και παραβιάζει την είσοδο στα κλειστά δωμάτια της καταπίεσης.»
Γιατί όμως σήμερα η στάση του Πίντερ έχει τέτοιο ενδιαφέρον, σχεδόν μεγαλύτερο κι απ’ το έργο του;
Μέχρι το τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα, χαρακτηριστικό της στάσης των διανοούμενων που θεωρούσαν εαυτόν ενταγμένο στην αριστερά ήταν, ξεκινώντας απ΄ την ίδια τους την πατρίδα, ο διαχωρισμός από την εξουσία και τις πολιτικές της. Αυτή η προεξάρχουσα στάση εξασφάλιζε και την ουσιαστική ανεξαρτησία του καλλιτεχνικού τους έργου από τα αισθητικά κελεύσματα της ακαδημίας ή της “μόδας” όσο και από τις δεσμεύσεις της κρατικής πολιτιστικής πολιτικής. Και δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και ολόκληρα πειραματικά μοντερνιστικά κινήματα πρωτοπορίας, όπως συνέβη μαζικά κατά τα πρώτα χρόνια μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση στην ΕΣΣΔ ή με τους αριστερούς διανοούμενους στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, μπολιάστηκαν με ένα πνεύμα συλλογικότητας και αντίστασης, που επέτρεψε για πρώτη φορά στους καλλιτέχνες να ξεφύγουν από τα πνιγηρά ακροατήρια των φιλότεχνων αστών σε αναζήτηση ενός νέου αναγνωστικού, θεατρικού και κινηματογραφικού κοινού ανάμεσα στα νεώτερα ηλικιακά τμήματα της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζόμενων. Με την επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού και την κατάρρευση της όποιας ιδεολογικής ηγεμονίας διέθετε η αριστερά στο χώρο του πολιτισμού και των ιδεών, όμως, ο λεγόμενος “μεταφορντικός” καπιταλιστικός κόσμος κατάφερε, μεταξύ καταναλωτικού πρότυπου, life-style, κυριαρχίας του πιο άγριου ατομισμού και ανταγωνισμού και προπαντός σείοντας το καρότο του «θεσμικού» διανοούμενου, να μετασχηματίσει τη μεγάλη πλειοψηφία της σύγχρονης διανόησης σ’ «ενσωματωμένους». [Οι επίσημα «ενσωματωμένοι» δημοσιογράφοι σε Ιράκ και Αφγανιστάν υπήρξαν μόνο η τελευταία και η τυπικότερη έκφραση αυτής της πολύ ευρύτερης διαδικασίας]. Από τα μίντια, το βιβλίο, την εικόνα, την ακαδημαϊκή κοινότητα δε ζητά παρά ένα αντάλλαγμα: «Δε συνέβη ποτέ… Ήταν χωρίς ενδιαφέρον.»
Ο Πίντερ δε θα μπορούσε να σταθεί περισσότερο κόντρα στο ρεύμα αυτής της πραγματικότητας.
Το εβραιόπουλο της εργατικής τάξης του Χάκνει γνώρισε τον κόσμο “από τα κάτω” όσο και “από τα πάνω”. Έφηβος αλώνιζε τις εργατογειτονιές μαζί με τη “συμμορία” των 5 φίλων του, χαρισματικά παιδιά των λαϊκών συνοικιών που μεθούσαν με ποίηση, πεζογραφία και θέατρο και δεν υποχωρούσαν στην τρομοκρατία των φασιστικών ομάδων του μεταπολεμικού Λονδίνου. Το 1948, στα 18 του και μέσα στο ψυχροπολεμικό κλίμα της εποχής, αρνήθηκε να υπηρετήσει στο στρατό επικαλούμενος λόγους συνείδησης και ρισκάροντας να πάει φυλακή. Για να επιβιώσει ως καλλιτέχνης δούλευε επί χρόνια ως χειρώνακτας, από πορτιέρης ως φτυαριστής χιονιού.
Ανοιχτά δημόσια πολιτική θέση για τον κόσμο γύρω του πήρε, όμως, για πρώτη φορά μόνο στα 43 του, το 1973, ανταποκρινόμενος στην έκκληση της ηθοποιού Πέγκυ Άσκροφτ να καταδικάσει το αμερικανοκίνητο πραξικόπημα στη Χιλή. Κι από τότε, σε μια εποχή που άλλοι διανοούμενοι άρχιζαν να “θάβουν” περισσότερο ή λιγότερο διακριτικά το παρελθόν τους, δεν ξανάκλεισε το στόμα του: Όρθωσε το πνευματικό του ανάστημα στην πάλη ενάντια στον θατσερισμό και τον ρηγκανισμό, ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους στον Κόλπο, το Κόσοβο, τη Γιουγκοσλαβία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ, ενάντια στην διπροσωπία των δυτικών δημοκρατιών και την κατάπνιξη των κοινωνικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων μέσα κι έξω από το έδαφος τους, ενάντια στη θανατηφόρα συμπαιγνία ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασίλειου. Αντίθετα από άλλους σημαντικούς σύγχρονους Εβραίους συγγραφείς με προοδευτικό έργο (κορυφαίο παράδειγμα ο Άμος Οζ), κράτησε σταθερή στάση αρχών απέναντι στο Παλαιστινιακό όλα αυτά τα χρόνια μέχρι σήμερα, όπως μαρτυρά και το σχετικά πρόσφατο κοινό κείμενο που είχε υπογράψει μαζί με άλλους γνωστούς αγγλοεβραίους διανοούμενους - αναβιώνοντας τις καλύτερες παραδόσεις της ευρωπαϊκής εβραϊκής διανόησης και προκαλώντας την μήνι του Ισραήλ αλλά και της εβραϊκής κοινότητας του Ηνωμένου Βασίλειου. Τη στάση του απέναντι στην πραγματικότητα και την αναγκαιότητα για αλλαγή της θα μπορούσε να συνοψίσει πρόσφατη φράση του Πίντερ (την ανέφερε σε συνέντευξη του στην Γκάρντιαν στις 12.7.2007 ο ηθοποιός Χένρυ Γουλφ, ένας από τη εφηβική «συμμορία των 6»: «Η ζωή είναι πολύ όμορφη αλλά ο κόσμος είναι κόλαση.» Από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 όλα αυτά τα έκανε συζώντας με μια διανοούμενη λαίδη και τα 6 παιδιά της σε ελίτ περιοχή του Λονδίνου, το Χόλαντ Παρκ.
Στην πατρίδα του η άρχουσα τάξη, η “ενσωματωμένη” διανόηση και τα μίντια αντιμετώπισαν τη θεατρική δημιουργία του των δύο τελευταίων δεκαετιών με ειρωνική ανεκτικότητα και την πολιτική στάση του με χλευασμό. Όταν προς το τέλος της δεκαετίας του ’80 ο Πίντερ και η γυναίκα του πρόσφεραν το σπίτι τους ως χώρο συνάντησης ομάδων που συζητούσαν θέματα τέχνης και πολιτικής την εποχή του νεοφιλελευθερισμού, ξεκίνησε μια συστηματική καμπάνια γελοιοποίησης τους. Η πίεση ήταν τέτοια, που τελικά οι ομάδες αυτές δεν άντεξαν και διαλύθηκαν. Ο ίδιος είπε σε συνέντευξη του (Γκάρντιαν, 14.3.2006): «Ανακάλυψα πως όταν στο παρελθόν έκανα επίθεση στην κατάχρηση εξουσίας από μεριάς ΗΠΑ, με κατάκλυζε η κοροϊδία. Το καλύτερο που είχαν να πουν για μένα ήταν ότι είμαι ηλίθιος. Όλοι ξέρουμε όμως σήμερα τι μας κοιτάζει καταπρόσωπα. Και πιστεύω ότι το είχαμε απέναντι μας εδώ και πολλά χρόνια.»
Όντως, κάποιες πραγματικότητες μας κοιτάζουν πλέον καταπρόσωπα. Δύσκολα να ξεφύγει κανείς απ’ αυτές.
Γράφω αυτές τις γραμμές με τη σκέψη στους δικούς μας διανοούμενους (και τα κείμενα που κυκλοφόρησαν αυτές τις μέρες, ιδιαίτερα εκείνα που αναφερόταν στο πόσο τους πείραξε η διακοπή από «απολίτιστους» καλλιτέχνες της πρεμιέρας στο Εθνικό…). Και ακούγοντας τα τελευταία νέα από τον εξολοθρεμό στη Γάζα, τις εκατόμβες των νεκρών και τις χιλιάδες των τραυματιών κάτω από εκατοντάδες χιλιάδες τόνους βομβών κι ενώ συνεχίζονται οι οδομαχίες σπίτι-σπίτι σε μια αναμέτρηση καθαρά βιβλικού χαρακτήρα: Δαβίδ και Γολιάθ, αλλά με αναστραμμένους τους ρόλους, με τον Δαβίδ να είναι Φιλισταίος (Παλαιστίνιος). Ένας λαός εξαντλημένος, φυλακισμένος στη στενή λουρίδα της γης του που είναι σχεδόν ότι απέμεινε απ’ την πατρίδα του του 1945 και συμπιεσμένος μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου, χωρίς μέλλον, δουλειά, ηλεκτρικό, φαγητό, φάρμακα, υλικό επίδεσης, αίμα. Με τη φωνή της Τζίπι Λίβνι να επενδύει βίντεο με λαβωμένα και νεκρά παιδιά: «Τα κτυπήματα είναι “χειρουργικά”… Δεν υπάρχει πρόβλημα ανθρωπιστικής κρίσης.» Με το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, χάρη στο αμερικάνικο βέτο, να μην μπορεί να καταλήξει σε οποιαδήποτε απόφαση για σταμάτημα της επίθεσης και της εισβολής. Με την επιμηκυνόμενη σιωπή του Ομπάμα εύγλωττη όσο και οι περίφημες «πιντερικές» θεατρικές παύσεις. Με τις λεγόμενες Δυτικές Δημοκρατίες εγκλωβισμένες - στην καλύτερη περίπτωση – σε μια στάση ίσων αποστάσεων που επιτρέπει να συνεχίζει να ρέει ανενόχλητο το αίμα των αθώων.
Τι θα έλεγε ο Χάρολντ Πίντερ γι’ αυτά, αν δεν είχε πεθάνει προπαραμονή Χριστουγέννων, αν είχε ζήσει λίγα 24ωρα ακόμη;
Ξέρουμε ακριβώς τι θα έλεγε. Είναι σαν ν΄ ακούμε τη μαγνητοσκοπημένη φωνή με την «στεγνή» ειρωνία του 2005: «Δε συνέβη ποτέ. Ποτέ δε συνέβη τίποτα. Ακόμα κι ενώ συνέβαινε, δε συνέβαινε. Δεν είχε καμιά σημασία. Ήταν χωρίς ενδιαφέρον.»
Αυτό που τώρα μας «κοιτάζει καταπρόσωπα» είναι το γεγονός ότι κάθε στιγμή που περνά ενώ η επίθεση στη Γάζα συνεχίζεται, καταστρέφει ανεπανόρθωτα πραγματικούς ανθρώπους, και μαζί τους τις τελευταίες υποδομές ζωής ενός λαού κι ενός πολιτισμού. Μήπως ήρθε η ώρα τελικά κάποια πράγματα ν΄ αρχίσουν ξανά, σε άμεσο, πραγματικό χρόνο, «να συμβαίνουν»; Μήπως ήρθε η ώρα ν΄ αρχίσουμε να κόβουμε τον ομφάλιο λώρο με την «ταπισερί των ψεμάτων»;

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ την 12/1/2009